Sylvia: ‘laat je informeren en leg het goed vast.'

Sylvia Cuijten, consulent bij de VoorelkaarDesk, werkt al 14 jaar voor coöperatie DELA. Dagelijks informeert zij mensen die worstelen met het goed regelen van hun nalatenschap. Zij kan ons als geen ander vertellen waarom het zo ontzettend belangrijk is om alles rondom je overlijden goed te regelen. En dat is geen overbodige luxe. Uit de cijfers van het Nationaal Onderzoek naar de Dood blijkt namelijk dat 64% van de Nederlanders nog geen testament heeft. Daarnaast zegt 61% dat zij ook nog geen (digitale) nalatenschap hebben geregeld.
Tijdens het onderzoek bevestigt 36% van de Nederlanders tussen de 40 en 65 jaar dat zij een testament hebben. Jongeren tot 25 jaar blijven achter. Daarvan zegt slechts 5% een testament te hebben.
Sylvia reageert: ‘Dat heeft te maken met een aantal factoren. Mensen denken er wel over na, maar schuiven het voor zich uit. Ik vergelijk het vaak met het in kaart brengen van ons pensioen, ook dan denken we: dat komt wel een keer. Daarnaast wordt onze maatschappij individualistischer. Dan zie je dat mensen pas in actie komen zodra ze een overlijden in hun omgeving meemaken.’

Je partner is niet automatisch erfgenaam

Sylvia vertelt verder: ‘Er is ook een groep die denkt dat de nalatenschap bij wet geregeld is als ze een samenlevingscontract laten opmaken. Dat is echt een vergissing. En als je trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat dan is dat tegenwoordig in beperkte gemeenschap van goederen. Dat is anders dan vroeger. Daarom is het goed om in jouw situatie te bekijken wat gemeenschappelijk is en wat privé blijft,’ zegt Sylvia. ‘Menig familieruzie ontstaat hierdoor. Dat kun je voorkomen door je nalatenschap goed te regelen.’ Volgens Sylvia is het belangrijk om bij elke grote levensgebeurtenis opnieuw naar je nalatenschap te kijken. Een verhuizing, een geboorte of scheiding zijn bijvoorbeeld grote momenten waardoor een nalatenschap mogelijk verandert.

Regels en wetten

In de praktijk merkt Sylvia dat de meeste Nederlanders niet precies weten hoe alles bij wet geregeld is. ‘Bovendien verandert de wet ook nog wel eens. Vroeger regelde je bij het kopen van een huis standaard een langstlevende testament. Wie vóór 2003 een testament regelde, kan nu voor verrassingen komen te staan. In dat testament staan mogelijk bepalingen die anders uitwerken vanwege het, inmiddels aangepaste, wettelijke erfrecht.’
‘Voor mensen met vermogen of een eigen woning is een (levens)testament zeker aan te raden. Het wettelijk erfrecht biedt een goede basis, maar voor veel groepen zoals alleenstaanden, samenwoners en mensen waarvan de gezinssamenstelling veranderde is het verstandig om goed naar het erfrecht te kijken,‘ zegt Sylvia. ‘Wil je zelf bepalen wie jouw erfgenamen zijn? Dan regel je dat met een testament.’
We hebben in Nederland erg veel regels en wetten. Dat maakt het onoverzichtelijk. ‘Heb je überhaupt wel een testament nodig of kun je het op een andere manier regelen? Laat je altijd goed voorlichten.’

Het levenstestament: een goede optie

Bij de VoorelkaarDesk krijgen ze de meeste vragen over het levenstestament. Wat regel je daarmee, wat is het verschil met een gewoon testament en hoe regel je het goed? Met een levenstestament geef je iemand anders een volmacht om jouw financiële en medische zaken te regelen als je dat zelf niet meer kunt. ‘Als je bijvoorbeeld dement wordt, moeten anderen voor je zorgen. Wie dat mag doen, leg je vast met het levenstestament. Doe je dat niet, dan mag er niemand beslissingen voor je nemen en krijg je mogelijk niet de zorg die je nodig hebt. Jouw naasten moeten dan eerst langs een kantonrechter om mentorschap en bewind aan te vragen. Zo’n procedure kan maanden duren terwijl jij waarschijnlijk direct hulp nodig hebt, maar daardoor mogelijk niet volledig krijgt.’ Het artikel gaat verder hieronder

Je partner is niet automatisch erfgenaam

Sylvia vertelt verder: ‘Er is ook een groep die denkt dat de nalatenschap bij wet geregeld is als ze een samenlevingscontract laten opmaken. Dat is echt een vergissing. En als je trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat dan is dat tegenwoordig in beperkte gemeenschap van goederen. Dat is anders dan vroeger. Daarom is het goed om in jouw situatie te bekijken wat gemeenschappelijk is en wat privé blijft,’ zegt Sylvia. ‘Menig familieruzie ontstaat hierdoor. Dat kun je voorkomen door je nalatenschap goed te regelen.’ Volgens Sylvia is het belangrijk om bij elke grote levensgebeurtenis opnieuw naar je nalatenschap te kijken. Een verhuizing, een geboorte of scheiding zijn bijvoorbeeld grote momenten waardoor een nalatenschap mogelijk verandert.

Regels en wetten

In de praktijk merkt Sylvia dat de meeste Nederlanders niet precies weten hoe alles bij wet geregeld is. ‘Bovendien verandert de wet ook nog wel eens. Vroeger regelde je bij het kopen van een huis standaard een langstlevende testament. Wie vóór 2003 een testament regelde, kan nu voor verrassingen komen te staan. In dat testament staan mogelijk bepalingen die anders uitwerken vanwege het, inmiddels aangepaste, wettelijke erfrecht.’
‘Voor mensen met vermogen of een eigen woning is een (levens)testament zeker aan te raden. Het wettelijk erfrecht biedt een goede basis, maar voor veel groepen zoals alleenstaanden, samenwoners en mensen waarvan de gezinssamenstelling veranderde is het verstandig om goed naar het erfrecht te kijken,‘ zegt Sylvia. ‘Wil je zelf bepalen wie jouw erfgenamen zijn? Dan regel je dat met een testament.’
We hebben in Nederland erg veel regels en wetten. Dat maakt het onoverzichtelijk. ‘Heb je überhaupt wel een testament nodig of kun je het op een andere manier regelen? Laat je altijd goed voorlichten.’

Het levenstestament: een goede optie

Bij de VoorelkaarDesk krijgen ze de meeste vragen over het levenstestament. Wat regel je daarmee, wat is het verschil met een gewoon testament en hoe regel je het goed? Met een levenstestament geef je iemand anders een volmacht om jouw financiële en medische zaken te regelen als je dat zelf niet meer kunt. ‘Als je bijvoorbeeld dement wordt, moeten anderen voor je zorgen. Wie dat mag doen, leg je vast met het levenstestament. Doe je dat niet, dan mag er niemand beslissingen voor je nemen en krijg je mogelijk niet de zorg die je nodig hebt. Jouw naasten moeten dan eerst langs een kantonrechter om mentorschap en bewind aan te vragen. Zo’n procedure kan maanden duren terwijl jij waarschijnlijk direct hulp nodig hebt, maar daardoor mogelijk niet volledig krijgt.’ Het artikel gaat verder hieronder
Dat geldt ook voor bankzaken. Een bankmachtiging is vaak niet meer voldoende. ‘Banken hebben de taak om jouw geld te beschermen. Zodra je wilsonbekwaam bent, omdat je bijvoorbeeld dementeert, blokkeren zij de eerder gegeven machtiging omdat zij de bescherming niet meer kunnen garanderen. Zij vragen dan om een levenstestament. Dat is steeds vaker voor hun het enige bewijs dat iemand anders jouw geld mag beheren.’

Wat gebeurt er met je (digitale) nalatenschap?

Voor de administratieve nalatenschap leg je vast waar je een lidmaatschap, telefoonabonnement of verzekering hebt. Maar ook waar je een hypotheek hebt of van welke instantie je de woning huurt. Zo kunnen nabestaanden gemakkelijk, aan de hand van jouw lijstje, alle instanties informeren over jouw overlijden. 24% van de Nederlanders heeft deze gegevens vastgelegd.
Maar daar blijft het niet bij. Je moet tenslotte ook je digitale nalatenschap goed regelen. Volgens ons onderzoek heeft nog maar 18% van de Nederlanders dat gedaan. Toch is het belangrijk om de gegevens die je in de digitale wereld achterlaat ook vast te leggen.

Onze onlinewereld wordt steeds groter

‘Kijk maar eens naar hoeveel accounts je online hebt. Voor je woning, bankzaken, supermarkt, de plaatselijke sportclub, winkels en je sociale leven. We beseffen dat niet, maar zet alles maar eens onder elkaar. Je lijst met inlognamen en wachtwoorden is langer dan je denkt.’ Laat je geen lijst met inloggegevens achter voor je nabestaanden, dan is het voor hen erg lastig om alles te regelen zodra je overleden bent.
‘We staan er niet bij stil, maar ongemerkt gaan we, juridisch gezien, de landsgrens over. Zo hoorde ik laatst dat een nabestaande het Microsoftaccount moest opzeggen voor haar overleden dierbare. Omdat zij geen inloggegevens kon vinden, moest zij het via de rechtbank in Amerika regelen. Omdat daar het hoofdkantoor van Microsoft zit. Daar staan we niet bij stil als we ons online ergens voor aanmelden. Leg daarom goed alle inloggegevens vast en wie daar toegang toe mag krijgen. En vergeet daarbij de toegangscode van je telefoon niet.’ Sylvia voegt daar glimlachend nog aan toe: ‘De apps waar je jouw nabestaanden geen toegang voor wil geven, kun je vaak met een aparte code beveiligen. Maar door ze toegang te geven tot de apps die zij wel nodig hebben, scheelt dat jouw nabestaanden een hoop rompslomp om alles goed te regelen.’

Bewuste keuzes

De kern van Sylvia’s boodschap: laat je informeren en leg het goed vast. ‘De meeste mensen zijn over het algemeen blanco over dit onderwerp. Hoewel er online veel informatie te vinden is, is het vaak lastig om te bepalen hoe je het, voor jouw specifieke situatie, goed regelt. Het is echter wel verstandig, ongeacht je leeftijd, om het allemaal goed te regelen voor je nabestaanden. Zowel een testament als je (digitale) nalatenschap. Daarmee voorkom je dat zij problemen krijgen met instanties of soms zelfs met elkaar.’

Over de DELA VoorelkaarDesk

Sylvia: ‘Leden van coöperatie DELA kunnen kosteloos bij ons terecht met al hun vragen over voogdij, samenlevingscontracten, testamenten of schenkingen. Bij DELA begrijpen we dat dit ingewikkelde onderwerpen zijn. Daarom leggen wij in begrijpelijke taal uit wat de mogelijkheden zijn en waar men juridisch rekening mee moet houden. Op die manier kan men zelf een goede keuze of afweging maken voor eventuele vervolgstappen.
Meld je aan voor de job alert en mis nooit meer een interessante vacatures van DELA

Mis nooit meer een interessante vacature

Stel een job alert in met jouw persoonlijke voorkeur functies en locaties. Zodra er een nieuwe vacature beschikbaar is die voldoet aan jouw wensen, dan ontvang je van ons het vacature overzicht in jouw mailbox.
Meld je aan voor de job alert en mis nooit meer een interessante vacatures van DELA

Mis nooit meer een interessante vacature

Stel een job alert in met jouw persoonlijke voorkeur functies en locaties. Zodra er een nieuwe vacature beschikbaar is die voldoet aan jouw wensen, dan ontvang je van ons het vacature overzicht in jouw mailbox.