De koffietafel in Limburg: van tapas tot high tea

Ruim twintig jaar werkt Peter Coorens als uitvaartverzorger in Zuid-Limburg. Waar de Limburgers vroeger nog veel bezig waren met ‘wat de buren daarvan vinden’, geven ze hun afscheid inmiddels veel persoonlijker vorm. Ze hechten veel waarde aan bijzondere, zelfgekozen locaties en een koffietafel die past bij de overledene. Of die koffietafel nou traditioneel is of de vorm van een frietwagen aanneemt: Peter regelt het allemaal met liefde.

Vaak wordt gedacht dat in Limburg de tijd een beetje stil staat, dat er lang wordt vastgehouden aan tradities. Peter Coorens neemt ‘zijn’ regio anders waar. ‘Uitvaarten worden heel anders ingevuld dan twintig of dertig jaar geleden. Vroeger gingen de mensen nog vaak naar de kerk, nu gaat de voorkeur uit naar plekken met een persoonlijke betekenis. De afscheidsdienst wordt bijvoorbeeld gehouden in het restaurant waar pa en ma altijd gingen uiteten of waar ze hun 50-jarige bruiloft hebben gevierd.’

Afscheid in een kasteel of op het water

Ook bijzondere locaties worden volgens Peter steeds geliefder. ‘We hebben hier in de buurt veel prachtige kastelen, waar ik steeds vaker mooie uitvaarten mag organiseren. Daarnaast zitten we direct aan de Maas en hebben een eigen rederij. Toen er een tijdje geleden een schipper overleed, hebben we zijn dienst op het water gehouden.’

Meer dan vroeger moet Peter dus op zoek naar plekken die passen bij de familie en overledene. DELA heeft veel prachtige locaties in Limburg met allerlei mogelijkheden voor een persoonlijk afscheid. Maar ook andere plekken vindt Peter bijna altijd. Dat hij al zo lang in de regio woont en werkt helpt natuurlijk. ‘Kom ik er zelf een keer niet uit, dan is er altijd een DELA-collega in de buurt met een goed idee.’

De koffietafel in een nieuw, eigen jasje

Na het afscheid wordt er vaak gekozen voor een uitgebreide koffietafel. In de rest van Nederland is dat niet meer zo geliefd, maar in Limburg wordt er nog veel waarde aan gehecht. Peter legt uit: ‘Limburgers zijn erg gastvrij en hebben van oudsher grote families. Er is altijd wel een oom, tante of kind dat in een ander deel van het land woont. Een koffietafel geeft de gasten de kans na een emotioneel afscheid in alle rust samen te komen.’

Peter benadrukt dat de invulling van de koffietafel door de jaren heen is veranderd. ‘Vroeger verliep de koffietafel vrij standaard. Na het afscheid ging iedereen samen aan tafel. De familie sprak woorden van dank uit en werd er een minuut stilte gehouden. Tussendoor werd er eten en drinken geserveerd. Eerst koffie met wat broodjes, daarna vlaai en vervolgens sterke drank.’

Inmiddels geven de meeste Limburgers de koffietafel persoonlijker vorm. ‘Ze kiezen vaker voor een buffet, waardoor de sfeer wat losser is en de gasten meer kunnen mixen. Zo’n buffet kan bestaan uit tapas, een borrelarrangement of een high tea. Ik heb het ook meegemaakt dat een familie koos voor een frietwagen, omdat de overledene daar zo van hield.’

Uitvaartwensen worden open besproken

Peter merkt dat er binnen families relatief open over de uitvaartwensen wordt gepraat. De nabestaanden weten bijvoorbeeld altijd of hun dierbare begraven of gecremeerd wilde worden. ‘Onze regio is vrij dunbevolkt, veel mensen wonen in kleine dorpen. Als er vroeger een uitvaart was, dan was er de hele dag reuring. ’s Ochtends gingen de familie en de gasten in stoet naar de kerk toe, na de dienst liepen ze in stoet naar de begraafplaats. Doordat uitvaarten zo zichtbaar waren, zeiden mensen gauw eens tegen elkaar: ‘Nou, zo wil ik het ook wel.’’

Dat betekent overigens niet dat de Limburgers hele draaiboeken hebben klaarliggen voor het afscheid. Vaak weten de nabestaanden bijvoorbeeld niet welke muziek er gespeeld mag worden. Peter helpt ze dan stap voor stap op weg: Hield pa bijvoorbeeld meer van klassieke muziek of van popmuziek? Welke nummer stond er vaak op in de auto? ‘Op die manier lukt het eigenlijk altijd om toch een persoonlijk afscheid te organiseren.

Woorden van steun zijn moeilijk

De Limburgers zijn open over hun eigen afscheid, maar vinden het wel moeilijk anderen na een verlies verbaal te steunen. Volgens Peter is de steun eerder praktisch: ‘Burenhulp komt bij ons veel voor. Ze koken bijvoorbeeld voor de nabestaanden mee of staan ’s ochtends op de stoep: ‘We gaan naar de markt, kom je met ons mee?’’

Ook Peter en zijn collega’s in de regio zorgen ervoor dat de families na een overlijden de draad van het leven weer op kunnen pakken. ‘Als ik merk dat ze op financieel of administratief vlak vastlopen, wijs ik ze altijd op onze Nabestaandenzorg. Daar wordt heel dankbaar gebruik van gemaakt.’

Over het Nationaal Onderzoek naar de Dood

'Nadenken en praten over de dood is nadenken en praten over het leven', zegt Véronique Klaassen, directeur Uitvaartverzorging bij DELA. 'Hopelijk sporen de resultaten van ons Nationaal Onderzoek naar de Dood mensen aan te bedenken wat zij echt belangrijk vinden. Als nabestaanden weten wat de wensen waren, helpt hen dat om het afscheid zo persoonlijk en waardig mogelijk vorm te geven. Dat draagt vervolgens bij aan een goede rouwverwerking.'  

Uit dit onderzoek dat in opdracht van DELA door onderzoeksbureau Markteffect is uitgevoerd, blijkt onder andere dat meer dan 85% van de Nederlanders weleens nadenkt over hun eigen overlijden. Maar slechts een krappe meerderheid (51%) spreekt hier weleens over met familie of vrienden.    

Uit dit onderzoek blijkt dat meer dan 85% van de Nederlanders weleens nadenkt over hun eigen overlijden.
Meld je aan voor de job alert en mis nooit meer een interessante vacatures van DELA

Mis nooit meer een interessante vacature

Stel een job alert in met jouw persoonlijke voorkeur functies en locaties. Zodra er een nieuwe vacature beschikbaar is die voldoet aan jouw wensen, dan ontvang je van ons het vacature overzicht in jouw mailbox.