‘Het is helemaal niet nodig om je kinderen te beschermen voor alles wat met de dood te maken heeft. Kinderen van nu staan, in tegenstelling tot vroeger, midden in de maatschappij. Ze zijn best mondig en geven veelal zelf aan wat ze wel en wat ze niet willen. Dat komt onder andere door het gebruik van internet en smartphones. Los daarvan: je kunt altijd aan een kind vragen of het mee wil naar de uitvaart of mee wil helpen in de voorbereiding. Dat werd mij vroeger ook altijd gevraagd. Het is fijn als je een keuze hebt, toch?’  

‘Hoe mooi is het dat er bijvoorbeeld een 3-jarige vrij door de aula loopt?! Dat hij even langs de kist gaat, op de kist klopt en daarna naar het grote raam loopt om naar het water te kijken. Aan het einde van zo’n dienst staan er honderden kinderhandjes op dat raam, maar dat kan en mag allemaal. Wij zorgen ervoor dat die ruimte en aandacht er voor de kinderen is. Voor de aanwezigen is het enorm aandoenlijk om zo’n klein kind rondom de kist te zien keutelen. Dat helpt bij de verwerking van het verdriet.  

Je kunt kinderen goed bij het afscheid betrekken. Ik vind zelf de door kinderen beschilderde kisten zo ontzettend mooi. We zien ook regelmatig kinderen die een tekening maken. Zelfs pubers helpen graag, bijvoorbeeld met het uploaden van foto’s die we tijdens een dienst laten zien. Daarmee is het afscheid nog persoonlijker én verwerken kinderen hun emotie op hun eigen manier. We bespreken samen met de ouders of, en zo ja, hoe kinderen bij (het regelen van) een uitvaart betrokken worden.’  

‘Een familie waarvan ‘oma’ overleed, wilde graag dat wij haar lekkernij serveerden. Je kent ze wel, die koekschuitjes waar je jam en slagroom op kunt doen. Iedereen stond na de dienst z’n eigen schuitje te vullen en lekker te snoepen. Ondertussen kwam er een jongetje van 6 jaar naar mij toe en zei: ‘nu wordt oma gecremeerd. Verbrand. Waar gebeurt dat dan?’ Na toestemming van z’n ouders heb ik hem meegenomen naar de ruimte waar de kist de oven ingaat. De onbevangenheid van kinderen is zo bijzonder. Hij was niet bang maar nieuwsgierig. Hij vroeg mij hoelang de verbranding duurt en of er echt vuur is. Ik liet hem op gepaste afstand de warmte van de oven voelen. De dood is een normaal gespreksondewerp en kinderen willen het graag snappen. Vaak sluiten de andere kinderen snel aan en zien we zelfs de ouders daarin meegaan.’  

Patricia oefent haar vak uit met veel passie. Ze zit vol met mooie verhalen. ‘Laatst vroeg een moeder mij hoe ze haar kind, na de dienst, verder kon begeleiden. Nu doen we bij DELA al het nodige aan rouwverwerking: van tips op onze website tot aan het organiseren van lichtjesavonden om te herdenken en het verlies toe te laten. Maar als praktische tip stelde ik voor om een foto van de overledene in de huiskamer te zetten met een kaarsje erbij. Laat dat kaarsje niet continue branden, maar spreek met elkaar af om het kaarsje pas aan te steken als iemand erover wil praten. Op die manier kunnen kinderen zelf hun moment kiezen en dring je ze niets op. Het kan ook werken bij kinderen die wat angst hebben. Het is dan letterlijk en figuurlijk een lichtpuntje. Maar je moet niets forceren.’ 

Patricia is erg ondernemend. Ze werkt op dit moment aan een plan om in de regio kinderen en ouders beter te informeren over het afscheid. Ze zoekt daarvoor naar de juiste partijen om mee samen te werken. Scholen bijvoorbeeld. Daarnaast wil ze iedereen de mogelijkheid geven om kennis te maken met de uitvaartbranche. Samen met een aantal andere vestigingen in de omgeving organiseren zij open dagen. Daarmee willen zij de drempel verlagen en een kijkje achter de schermen geven. ‘Ik vind het belangrijk dat iedereen zich welkom voelt bij ons. Als je verdriet hebt is het fijn dat je met een glimlach ontvangen wordt, in een ontspannen omgeving.’