‘Ruimte en tijd maken voor de kleinste details’

Haar achtergrond lag in marketing, communicatie en evenementen. Later volgde ze haar hart en begon ze een bedrijf in visagie, kwam zo in contact met het opmaken van overledenen en nu is Fardau Blom (41) sinds vorig jaar uitvaartverzorger binnen onze coöperatie. ‘In deze baan komt alles voor mij samen: het organiseren, het aanvoelen van mensen en iets extra’s kunnen doen.'

Vanuit passie ging ze aan de slag als freelance visagiste. Veel achtergrond in de uitvaartwereld had ze dus niet, maar bij toeval kwam het acht jaar leden op haar pad. ‘Mijn schoonmoeder overleed en ik heb haar verzorgd en opgemaakt. Dat was heel bijzonder.’ Vanuit haar omgeving volgen steeds meer verzoeken. Daar waar de meeste mensen met een grote boog om een crematorium heen lopen, trekt het juist Fardaus aandacht. 

'Verzorgen van overledenen, of juist de hele uitvaart?'

Voor Fardau wordt het steeds duidelijker dat ze hier haar werk van wil maken. ‘Welk onderdeel, dat was nog even de vraag. Juist in de verzorging? Of meer rondom het verzorgen van de totale uitvaart?’ Ze gaat op onderzoek uit, praat met uitvaartverzorgers om er zo achter te komen wat de functie daadwerkelijk inhoudt. ‘Na een gesprek met mijn huidige manager wist ik het: dit is wat ik wil!’ Niet lang daarna komt er een vacature vrij in de regio Twente. Na wat fijne gesprekken ben ik aangenomen. Ik ben nu een jaar aan de slag en voel mij helemaal op mijn plek in dit fijne team.’

‘Ik zie jou en maak ruimte voor je verdriet’

Het aanvoelen van mensen en situaties kun je volgens Fardau moeilijk leren tijdens de opleiding. ‘Het is iets wat je in je hebt of niet. Ik ben vrij gevoelig en dan kunnen er ook dingen binnen komen die niet hardop gezegd worden. Sferen of emoties van nabestaanden. Dan is het wel belangrijk dat ik daarna wat afstand neem.’ Mensen en met name kinderen op hun gemak stellen, het is iets waar Fardau voor in de wieg is gelegd. ‘Kleine kinderen vind ik heel bijzonder. Zij zijn zo puur, bij hen is niets geregisseerd. Laatst was er een meisje heel verdrietig bij de uitvaart van haar opa. Hij was thuis opgebaard en ze was helemaal in tranen. Toen we bij het crematorium aan kwamen, vroeg ik of ze met me mee wilde lopen voor de rouwauto. Eén blik naar haar ouders was genoeg, dat wilde ze.’ Als je ruimte neemt voor details en op het juiste moment aandacht geeft, kun je zoveel meer betekenen en het verschil maken. ‘Ik wil ook de kindjes meegeven: “Ik zie jou en maak ruimte voor jouw verdriet."

'Betrek kinderen in plaats van ze te beschermen'

De aandacht voor kinderen had ze altijd al. Als moeder van twee dochters en een zoon is het nooit stil bij Fardau thuis. ‘Ik houd van een groot gezin. Mijn kinderen weten wat ik doe en dat ik werk met de dood en alles wat daarbij hoort. Daar heb ik nooit een geheim van gemaakt en het is mijn missie voor me geworden om kinderen op een goede manier te betrekken bij de uitvaart.’ Dat begint volgens Fardau bij open zijn. ‘Benoem dat de dood onderdeel is van het leven. Wanneer niemand erover praat, ontstaat juist angst. Het is vaak goed bedoeld, om de kinderen te beschermen. Maar juist dat heeft vaak een averechts effect.’ Fardau probeert ouders soms ook bewust te maken, maar laat daarin de keuze altijd bij de nabestaanden. ‘Zo was er laatst een uitvaart van opa. Uit liefde en angst wilden de nabestaanden hun jongste kind beschermen en niet aanwezig laten zijn tijdens het afscheid. Ik heb benoemd dat het juist ook kan helpen bij het rouwen, door het samen te beleven.’ Toch laat ze de beslissing altijd bij de ouders en wil ze slechts zorgen voor bewustwording. ‘Ik merk dat wanneer er jonge kinderen aanwezig zijn, zittend rond de kist, het ijs sneller gebroken is.’ Laatst liet Fardau een kleinzoon van de overledene meerijden in de rouwauto. Hij was trots dat hij op deze manier een rol mocht spelen. Ook voor de familie bleek het een bijzonder moment. ‘Iedereen was verdrietig, maar bij het zien van zijn stralende gezicht en vuurrode wangen voorin de auto, verscheen er een glimlach. Op die manier werkt het ook verlichtend’, merkt Fardau. 

'Twentse nuchterheid'

Ze is geboren en getogen in Friesland, maar woont al jaren in Twente. Fardau weet als geen ander hoe nuchter de plaatselijke bevolking kan zijn. ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.’ Met beide benen op de grond dus en niet teveel ruimte voor fratsen. ‘Toch zie ik vaak dat nabestaanden het lastig vinden een houding aan te nemen. Maar juist wat klein aan kan voelen, kan heel groot zijn. Ik neem de ruimte en tijd om te luisteren en aan te voelen. Je kunt dan bij elk afscheid wel íets doen wat net dat stapje extra is. Niet omdat het moet, maar juist vanuit een oprechte intentie en omdat ik voel: dit is het juiste om te doen.’ 

'Uitvaart: meest persoonlijke evenement'

Volgens Fardau moet je ervaren hoe het is om dit werk te doen. ‘Ik heb een achtergrond in evenementen, maar een uitvaart is juist het meest persoonlijke evenement. Het verhaal van het leven vertellen, waarbij je niet veel tijd hebt en alles in korte tijd samenkomt.’ Of ze het werk weleens mee naar huis neemt? ‘Heel soms, maar vaak kan ik het loslaten. Ik maakte hiervoor overledenen op en zag rouwende families. Wel vind ik het lastiger als er jonge mensen of kinderen zijn overleden. Wat ik vooral wil overbrengen is: ik ben er voor jullie, ik kom jullie helpen. Dan zie ik vaak opluchting.’ Natuurlijk is de ene familie de andere niet. Daar waar de ene familie al goed over het afscheid heeft nagedacht, is er bij de andere volop ongeloof na bijvoorbeeld onverwachte zelfdoding. Volgens Fardau is de situatie bepalend. ‘Ik werk met mensen en ik leef mee, daar ben ik ook mens voor. Ik rijd dan weleens naar huis en denk “Het zou je maar overkomen”, maar ik probeer dan de rust in mijzelf te vinden en me daarna volop te concentreren op mijn gezin met drie kinderen.’ 

'Voor elkaar'

De warme woorden van families of een boks van een kleine jongen, dat is waar Fardau het voor doet. ‘We zijn er samen voor elkaar. Ik begon bij DELA in de drukke coronatijd. Ik vind het fijn dat wanneer het teveel wordt, ik dit aan kan geven bij mijn manager én bij mijn collega’s. Dan springen we bij, als je de hulpvraag maar stelt. Ook kunnen we ons ei kwijt als we een emotionele of heftige dag hebben gehad. Echt het gevoel van samen. Je krijgt hulp en bent er ook voor de ander als dat nodig is.’

Uitvaartverzorger binnen DELA

Als uitvaartverzorger ben je nauw betrokken bij families en nabestaanden. Binnen de functie ben je o.a. verantwoordelijk voor het organiseren en plannen van de uitvaart. Daarbij luister je goed naar de wensen rondom het afscheid en neemt daarbij de zorg van nabestaanden uit handen. Je staat hen bij en adviseert en geeft samen het afscheid zo vorm, dat jullie na afloop met een goed gevoel terug kunnen kijken. Een persoonlijk en passend afscheid is voor nabestaanden van groot belang in het verwerken van het verlies. In deze baan krijg je veel verantwoordelijkheid en speelt het persoonlijke contact met de nabestaanden een grote rol.

Werken in de uitvaartbranche komt steeds meer in trek bij de jongere generatie.
Meld je aan voor de job alert en mis nooit meer een interessante vacatures van DELA

Mis nooit meer een interessante vacature

Meld je hier aan voor de job alert!